ΠΗΤ ΜΟΝΤΡΙΑΝ (1872-1944)
Ο Πητ Μοντριάν ήταν Ολλανδός ζωγράφος, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της μοντέρνας τέχνης και συνιδρυτής του κινήματος του νεοπλαστικισμού. Θεωρείται από τους πλέον επιδραστικούς ζωγράφους του 20ου αιώνα. Ο Μοντριάν γεννήθηκε στην πόλη Αμερσφόρτ της Ολλανδίας και σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Άμστερνταμ την περίοδο 1892 - 1895 χωρίς να σημειώσει αξιοσημείωτες επιδόσεις. Τα πρώτα του έργα - κυρίως τοπία - χαρακτηρίζονται από νατουραλιστικά και ιμπρεσιονιστικά στοιχεία ενώ είναι επηρεασμένα και από τα έντονα χρώματα των φωβιστών. Η τέχνη του Μοντριάν είναι παράλληλα συνδεδεμένη και με τις έντονες πνευματικές του αναζητήσεις, καθώς από το 1908 δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την θεοσοφία. Το έργο του Μοντριάν μέχρι το 1912 είναι επίσης επηρεασμένο από το κίνημα του κυβισμού. Το 1912 ο Μοντριάν επισκέπτεται το Παρίσι όπου εστιάζει ακόμα περισσότερο στον κυβισμό. Η παραμονή του για περίπου δύο χρόνια στο Παρίσι σημαδεύεται από την επαφή του με το έργο του Ζωρζ Μπρακ, του Πικάσο αλλά και του Σεζάν και η σημαντική επίδραση που ασκούν οι συγκεκριμένοι ζωγράφοι στο προσωπικό του έργο. Τα έργα του σταδιακά αποκτούν πιο έντονα γεωμετρικά χαρακτηριστικά ενώ τείνουν να γίνουν περισσότερο αφηρημένα, χρησιμοποιώντας στοιχεία του κυβισμού, χωρίς όμως να τον υιοθετεί πλήρως. Η επιστροφή του στην Ολλανδία συνοδεύεται με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου πολέμου και για τον λόγο αυτό παραμένει αναγκαστικά στην Ολλανδία μέχρι τη λήξη του. Στο διάστημα αυτό συνδέεται με τον Τέο φαν Ντέσμπουργκ με τον οποίο θα δημιουργήσει την περιοδική έκδοση «Ντε Στιλ», στην οποία δημοσιεύουν θεωρητικές απόψεις που θα αποτελέσουν και την βάση για το κίνημα του νεοπλαστικισμού (ή κίνημα Ντε Στιλ). O ίδιος ο Μοντριάν, την περίοδο 1917 - 1918, δημοσιεύει την θεωρητική μελέτη «Το νέο πλαστικό στη ζωγραφική», όπου καταγράφει συστηματικά το νέο ύφος που εκπροσωπεί. Ο Μοντριάν επιστρέφει στο Παρίσι το 1919 όπου και παραμένει μέχρι το 1938 καλλιεργώντας ένα προσωπικό και αναγνωρίσιμο καλλιτεχνικό ύφος. Οι πίνακες του αυτής της περιόδου χαρακτηρίζονται από το γενικότερο ύφος του νεοπλαστικισμού και αποτελούν αφηρημένες γεωμετρικές συνθέσεις, όπου κυριαρχούν λεπτές, μαύρες, οριζόντιες ή κάθετες γραμμές σχηματίζοντας ένα είδος πλέγματος που διακόπτεται από την παρουσία έγχρωμων γεωμετρικών όγκων, συνήθως παραλληλόγραμμες ή τετραγωνικές επιφάνειες. Ένα σημαντικό στοιχείο της ιδιαίτερης τεχνοτροπίας του Μοντριάν είναι ο μινιμαλισμός και η απλοϊκότητα των νέων συνθέσεων. Το Σεπτέμβριο του 1938, ωθούμενος από την άνοδο του φασισμού εγκαταλείπει το Παρίσι για το Λονδίνο ενώ δύο χρόνια αργότερα εγκαταλείπει οριστικά την Ευρώπη για την Αμερική και ειδικότερα την πόλη της Νέας Υόρκης όπου θα παραμείνει μέχρι το τέλος της ζωής του. Το ύφος της ζωγραφικής του δεν αλλοιώνεται αισθητά κατά την παραμονή του στην Αμερική αλλά δημιουργεί μερικά από τα περισσότερο γνωστά έργα του. Ο πίνακας του «Μπρόντγουεϊ Μπούγκι Γούγκι», αυτής της περιόδου, θεωρείται σήμερα ως ένας από τους πλέον επιδραστικούς πίνακες αφηρημένης τέχνης. Επιπλέον σηματοδοτεί μία αλλαγή στην τεχνοτροπία του Μοντριάν, με τη χρήση περισσότερων χρωμάτων, η οποία όμως δεν θα συνεχιστεί εξαιτίας του θανάτου του το 1944. Μουσική: Νίκος Αίμα, «Κενό με Επίπεδα» για πιάνο και πνευστά
Υλικό από το "τρελό σχολείο"