15.1 - 2 Γράμμα στον Τσάρλι Τσάπλιν - Ποια ταινία να διαλέξουμε ; (27/05/2024)

Το επίθετο πολύς - πολλή - πολύ γράφεται με ένα -λ όταν ακολουθεί -υ. π.χ. πολύς – πολύ

Σε κάθε άλλη περίπτωση γράφεται με -λλ π.χ. πολλού – πολλές – πολλά – πολλών

Τα επίθετα αυτά έχουν τις ίδιες ακριβώς καταλήξεις για το αρσενικό και το θηλυκό γένος, π.χ. ο συνεχής αγώνας / η συνεχής διαδρομή

Όμοια με τα επίθετα αυτά κλίνονται και τα παροξύτονα σε -ώδης (ο δασώδης, ο ελώδης, ο ευώδης κ.ά.), τα οποία στη γενική του πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο τους στη λήγουσα, π.χ. ο/η ελώδης, το ελώδες - των ελωδών

Πολλά από τα επίθετα αυτά χρησιμοποιούνται συχνά ως ουσιαστικά, έχουν δηλαδή ου- σιαστικοποιηθεί· στην περίπτωση αυτή σχηματίζουν συνήθως τη γενική του ενικού σε -η. π.χ. ο ασθενής - του ασθενή, ο συγγενής - του συγγενή, ο ευγενής - του ευγενή, ο ιθαγενής - του ιθαγενή κ.ά.

Συλλαβισμός λέγεται ο χωρισμός των λέξεων στις συλλαβές από τις οποίες αποτελούνται, πράγμα το οποίο είναι χρήσιμο όταν θέλουμε ν’ αλλάξουμε σειρά κα­τά το γράψιμο και είμαστε υποχρεωμένοι να χωρίσουμε κάπου την τελευταία λέξη της σειράς. Ο χωρισμός, λοιπόν, των λέξεων σε συλλαβές γίνεται σύμφωνα με τους εξής κανόνες:

α. Επιθετικός προσδιορισμός

Επιθετικός είναι ο προσδιορισμός που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επίθετο, αποδίδοντας μια μόνιμη ιδιότητα στη λέξη που συνοδεύει.

Μπορεί να είναι:

• επίθετο (π.χ. καλός, σπουδαίος),
• μετοχή (π.χ. μαζεμένος, ανακατεμένος),
• αντωνυμία (π.χ. εκείνος, κάποιος).

β. Κατηγορηματικός προσδιορισμός

Ο κατηγορηματικός προσδιορισμός είναι επίθετο ή μετοχή που προσδιορίζει ένα ουσιαστικό αποδίδοντάς του μια παροδική ή προσωρινή ιδιότητα. Ο κατηγορηματικός προσδιορισμός δεν εισάγεται ποτέ με άρθρο σε αντίθεση με το ουσιαστικό που προσδιορίζει. Π.χ. Ο καθηγητής      απέβαλε το μαθητή - Η Μαρία καθόταν και κοιτούσε από το παράθυρο.

Όταν γράφουμε ένα κείμενο για να παρουσιάσουμε και να σχολιάσουμε κάποιο καλλι­τεχνικό θέαμα (κινηματογραφική ταινία, θεατρική παράσταση, παράσταση μπαλέτου κ.λπ.), αναφέρουμε:

α) βασικά στοιχεία για το έργο που παρουσιάζουμε, όπως είναι:

• ο τίτλος του
• οι συντελεστές του (οι άνθρωποι δηλαδή που εργάστηκαν για το έργο αυτό π.χ. ο σκηνοθέτης, ο σεναριογράφος, ο συνθέτης, οι ηθοποιοί, οι χορευτές. : τεχνικοί κλπ.)
• η διάρκειά του
• η χώρα προέλευσής του (ιδιαίτερα αν πρόκειται για κινηματογραφική ταινία οπότε καταλαβαίνουμε σε ποια γλώσσα μιλούν οι ηθοποιοί)
• η χρονιά που πρωτοπαρουσιάστηκε στο κοινό.

β) την υπόθεση του έργου, παρουσιάζουμε δηλαδή περιληπτικά την ιστορία που αφηγείται το έργο (τους ήρωες και τις περιπέτειες τους), χωρίς όμως να αποκαλύψουμε το τέλος της.

γ) προσωπικά μας σχόλια για το έργο, όπου γράφουμε ποια είναι η γνώμη μας γι’ αυτό, ποια εντύπωση μας έκανε, ποια συναισθήματα μας δημιούργησε - κάνουμε δηλαδή μια κριτική του έργου.