Τι είναι τα ποσά στα μαθηματικά ;
Κάθε τι που μπορεί να μετρηθεί και να παρασταθεί με έναν αριθμό, στα μαθηματικά λέγεται μέγεθος ή ποσό. Κάθε ποσό εκφράζεται με μια τιμή.
Τα ποσά μπορεί να είναι σταθερά, όταν δε μεταβάλλονται και στην αντίθετη περίπτωση, μεταβλητά.
Μεγέθη ή Ποσά μπορεί να είναι : το βάρος, το ύψος, η απόσταση, το πλάτος, το μήκος, η ταχύτητα, η αξία ενός εμπορεύματος κ.ά.
Σταθερά Ποσά
Σταθερά Ποσά μπορεί να είναι : Το εμβαδό ενός σπιτιού, ο αριθμός των εδρών ενός στερεού, το υψόμετρο ενός βουνούς, ο αριθμός των σελίδων ενός βιβλίου, ο λόγος του μήκους της περιφέρειας του κύκλου προς την ακτίνα του (δηλ. ο αρικμός π =3,14), που λέγεται και παγκόσμια σταθερά κ.ά.
Μεταβλητά Ποσά
Μεταβλητά Ποσά μπορεί να είναι : Ο πληθυσμός μιας χώρας, η θερμοκρασία σε έναν τόπο, η ηλικία μας, ο χρόνος που διανύει το αυτοκίνητο μια απόσταση, η βενζίνη που καίει το αυτοκίνητο κ.ά.
Τι είναι τα ανάλογα ποσά ;
Τα μεταβλητά ποσά χωρίζονται σε ανάλογα και σε αντιστρόφως ανάλογα ποσά.
Δυο ποσά λέγονται ανάλογα, αν όσες φορές αυξάνεται (ή μειώνεται) το ένα τόσο αυξάνεται (ή μειώνεται) και το άλλο.
Παράδειγμα:
1 κιλό κρέας κοστίζει 4 € - 3 κιλά κρέας κοστίζουν 12 €.
Εδώ έχουμε τα ποσά κιλά - κόστος.
Αν τριπλασιαστεί το ποσό των κιλών, τριπλασιάζεται και το ποσό της αξίας τους.
Τα ποσά κιλά - κόστος λέμε ότι είναι ανάλογα, γιατί όσο αυξάνεται το ένα, τόσο αυξάνεται και το άλλο.
Παραδείγματα Ανάλογων Ποσών
- Το μήκος ενός υφάσματος και η αξία του π.χ. 1 μέτρο ύφασμα κοστίζει 20 €, 5 μέτρα του ίδιου υφάσματος θα κοστίσουν 100 €.
- Η απόσταση και ο χρόνος (όταν η ταχύτητα είναι σταθερή) π.χ. μια απόσταση 5 χλμ. Ένα αυτοκίνητο τη διανύει σε 5 λεπτά, αν η απόσταση είναι 10 χλμ., το ίδιο αυτοκίνητο με την ίδια ταχύτητα θα τη διανύσει σε 10 λεπτά.
- Ο χρόνος και η αμοιβή ενός εργαζόμενου (όταν πληρώνεται με ωρομίσθιο, δηλαδή με την ώρα) π.χ. αν ένας εργάτης δουλέψει 5 ώρες θα πληρωθεί 40 €, αν δουλέψει 10 ώρες θα πληρωθεί 80 €.
- Ο αριθμός των εργατών και η αμοιβή τους π.χ. 5 εργάτες κοστίζουν σε ένα εργοστάσιο 200 €, αν οι εργάτες γίνουν 10, η αμοιβή τους θα είναι 400 €.
- Το κεφάλαιο και ο τόκος π.χ. αν έχω 1.000 € στην τράπεζα θα πάρω τόκο 50€ - Αν έχω 500 € στην τράπεζα θα πάρω τόκο 25 €, αν έχω 2.000 € στην τράπεζα, θα πάρω τόκο 100 €.