13.1 Χτίστες - Συνεντεύξεις

Ευθύς ονομάζεται ο λόγος κατά τον οποίο τα λόγια κάποιου μεταδίδο­νται αυτούσια με άμεσο τρόπο, δηλα­δή όπως ακριβώς τα είπε. π.χ.

- Πού πήγες μετά το σχολείο;

- Πήγα στο σπίτι του Κώστα.

Πλάγιος ονομάζεται ο λόγος κατά τον οποίο τα λόγια κάποιου μεταδίδονται με έμμεσο τρόπο, δηλαδή όχι όπως ακριβώς τα είπε, αλλά κάπως αλλαγμένα, π.χ. Τον ρώτησε πού πήγε μετά το σχολείο κι εκείνος της απάντησε πως πήγε στο σπίτι του Κώστα.

Μετατροπή του ευθύ λόγου σε πλάγιο : Όταν μας ζητείται να μετατρέψουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, πρέπει να προσέξουμε κάποιες αλλαγές που αφορούν:

α) τα πρόσωπα που μιλούν, τα οποία πρέπει να δηλώνονται είτε με το όνομά τους είτε με κάποια αντωνυμία είτε με μια ιδιότητά τους (π.χ. ο αδελφός, η κυρία, ο δά­σκαλος κ.λπ.) π.χ.

β) τα ρήματα που χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε, αν δε μας δίνονται, για να εισαγάγουμε τον πλάγιο λόγο. Τα ρήματα που χρησιμοποιούνται συνήθως σε μια τέτοια περίπτωση είναι τα λέω, υποστηρίζω, αναφέρω, ρωτώ, απαντώ, διατάζω, παρα­καλώ. ζητώ κ.ά. π.χ.

γ) τα πρόσωπα των ρημάτων (κατά κανόνα αλλάζουν και μπαίνουν στο τρίτο ενικό ή πληθυντικό, ανάλογα, πρόσωπο) και τις αντωνυμίες· π.χ.

δ) Το είδος των προτάσεων :

Ορισμένες επιπλέον αλλαγές

Κατά τη μετατροπή του ευθύ λόγου σε πλάγιο, μπορεί επίσης να υπάρξουν αλλαγές και στους χρόνους των ρημάτων ή σε τοπικά ή χρονικά επιρρήματα, ανάλογα με το νόημα π.χ.

Τι είναι η συνέντευξη ;  Συνέντευξη (συν + έντευξη  [από το αρχαίο ρ. εντυγχάνω = συ­ναντώ τυχαία]) είναι η συνομιλία κατά την οποία ένα πρόσω­πο απαντά στις ερωτήσεις ενός άλλου, που έχει τον ρόλο του δημοσιογράφου, και κατ’ επέκταση είναι το κείμενο της συνομιλίας αυτής.

Σκοπός της συνέντευξης, λοιπόν, είναι να πάρουμε πληροφορίες για ένα θέμα (γεγονός, τόπο, πρόσωπο κ.λπ.) μέσω των ερωτήσεων που απευθύνουμε ως δημο­σιογράφοι σ’ ένα συγκεκριμένο, ειδικό επί του θέματος, πρόσωπο.

Πώς οργανώνουμε μια συνέντευξη ;      Για να οργανώσουμε μια συνέντευξη:

• Προετοιμάζουμε τις ερωτήσεις που θα κάνουμε στο πρό­σωπο στο οποίο θ’ απευθυνθούμε. Αν, για παράδειγμα, ενδιαφερόμαστε να μάθουμε για τη ζωή ο' έναν τόπο, μπορούμε να ρωτήσουμε πόσο καιρό ζει το πρόσωπο αυτό στον συγκεκριμένο τόπο, αν έχει γεννηθεί εκεί, τι επάγ­γελμα κάνει, ποιες είναι οι συνήθειες των ανθρώπων του τόπου, πώς περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους, π του αρέσει και τι δεν του αρέσει εκεί, ποια προβλήματα αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι και πώς μπορούν να επιλυθούν κ.λπ.
• Καταγράφουμε προσεκτικά την απάντηση σε κάθε ερώτηση, είτε κρατώντας σημειώσεις είτε ηχογραφώντας τη συνομιλία μ’ ένα κασετόφωνο.
• Συνθέτουμε το κείμενο της συνέντευξης υπό τη μορφή διαλόγου (ερώτηση - απάντηση), προσέχοντας στις απαντήσεις να γράψουμε τα λεγόμενο του προσώ­που όσο πιο πιστά γίνεται, χωρίς όμως τα λάθη που συχνά γίνονται στον προφο­ρικό λόγο.