Οριζόντιος διαμελισμός
Χερσόνησοι
Χερσόνησοι : Σκανδιναβική χερσόνησος, χερσόνησος της Γιουτλάνδης, χερσόνησος Κόλα, Ιβηρική χερσόνησος, Ιταλική χερσόνησος και Βαλκανική Χερσόνησος.
Θάλασσες
Θάλασσες : Μπάρεντς, Λευκή Νορβηγική, Βαλτική, Βόρεια Θάλασσα, Θάλασσα Μάγχης (στον Ατλαντικό Ωκεανό), Μεσόγειος Θάλασσα, Λιγυρική Θάλασσα, Τυρρηνική Θάλασσα, Αδριατική Θάλασσα, Ιόνιο Πέλαγος, Αιγαίο Πέλαγος, Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος).
Κόλποι
Κόλποι : Βοθνικός, Φινικός, Βισκαϊκός, Βενετικός
Νησιά
Νησιά : Ισλανδία, Ενωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Βαλεαρίδες, Σικελία, Σαρδηνία, Κορσική, Κύπρος, Μάλτα, Κρήτη.
Οι ακτές της Ευρώπης
Η Ευρώπη βρέχεται βόρεια από τον Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό, δυτικά από τον Ατλαντικό Ωκεανό, νότια από τη Μεσόγειο Θάλασσα και νοτιοδυτικά από τη Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο). Έχει εκτεταμένο μήκος ακτών. Η ακτογραμμή της είναι 77.902 χιλιόμετρα. Οι ακτές της Ευρώπης παρουσιάζουν έντονο διαμελισμό, τον εντονότερο από όλες τις άλλες ηπείρους. Οι κόλποι, οι χερσόνησοι, τα ακρωτήρια και τα νησιά προσδίδουν στην Ευρώπη ξεχωριστή ομορφιά.
Η Βόρεια Σκανδιναβία σκεπάζεται από πάγους, οι οποίοι στο πέρασμα των χιλιάδων ετών έχουν διαβρώσει τις ακτές της και έχουν δημιουργήσει πολύπλοκους δαντελωτούς κόλπους, τα «φιόρδ». Τα πιο χαρακτηριστικά φιόρδ είναι αυτά της Νορβηγίας.
Στη Βαλκανική χερσόνησο οι γεωλογικές διεργασίες (σεισμοί, ηφαίστεια), που συνέβησαν πριν από εκατομμύρια και δισεκατομμύρια χρόνια, δημιούργησαν όχι μόνο έντονο οριζόντιο διαμελισμό, αλλά και πολύ μεγάλο αριθμό νησιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν η Ελλάδα και η Κροατία.
Τα λιμάνια της Ευρώπης
Στους κόλπους της Ευρώπης έχουν δημιουργηθεί μεγάλα λιμάνια, για να εξυπηρετούν τις συγκοινωνίες, τις μεταφορές και το εμπόριο. Τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης είναι το Ρότερνταμ (Ολλανδία), η Αμβέρσα (Βέλγιο), Αμβούργο (Γερμανία), Άμστερνταμ (Ολλανδία), η Μασσαλία (Γαλλία), το Νοβοροσίσκ (Ρωσία), η Βρέμη (Γερμανία), η Αλτζεσίρα (Ισπανία), το Πριμόρσκ (Ρωσία), η Χάβρη (Γαλλία) κ.ά.
Κι άλλα στοιχεία
Γλωσσάρι
Ακτογραμμή : η γραμμή που σχηματίζουν οι ακτές μιας περιοχής
Φιόρδ : πολύπλοκοι δαντελωτοί μικροί κόλποι της Βόρειας Ευρώπης, που σχηματίστηκαν από τη διάβρωση των ακτών.
Αν θέλεις διάβασε κι αυτό...
«Ιφιγένεια εν Ταύροις»
Η χερσόνησος της Κριμαίας είναι η χώρα των Ταύρων, η Ταυρίδα, στην οποία η θεά Άρτεμις μετέφερε τυλιγμένη μέσα σε σύννεφο την Ιφιγένεια σώζοντάς την από τη θυσία, που ετοίμασε ο Αγαμέμνονας. H Άρτεμις την έκανε ιέρεια του ναού της. Οι Ταύροι ήταν ένας άγριος και πολεμοχαρής λαός, ζούσαν από ληστρικές επιδρομές και θυσίαζαν στο βωμό της Ορσιλόχης τους ξένους που συνελάμβαναν στη χώρα τους. Η Ορσιλόχη ήταν η θεά που λάτρευαν και ταυτιζόταν με την Ταυροπόλο Αρτέμιδα. Όταν ο Ορέστης και ο εξάδελφός του ο Πυλάδης βρέθηκαν στη χώρα των Ταύρων με σκοπό να κλέψουν το ξόανο της θεάς (κατόπιν εντολής του Απόλλωνα), συνελήφθησαν από τους Ταύρους και οδηγήθηκαν στο ναό για θυσία. Εκεί με θαυμαστό τρόπο έγινε η αναγνώριση των δύο αδελφών, της Ιφιγένειας και του Ορέστη, οι οποίοι μαζί με τον Πυλάδη κατάφεραν με τη βοήθεια της θεάς να δραπετεύσουν και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους φέρνοντας και το αγαλματίδιο, για να εκτελεστεί η εντολή του θεού.
Οι συγγραφείς
Άσκηση
Παρατηρήστε στον παγκόσμιο χάρτη τη θέση της Ευρώπης (Γράφημα : Θέση της Ευρώπης) σε σχέση με τον Ισημερινό και τον Πρώτο Μεσημβρινό και πείτε σε ποια ημισφαίρια βρίσκεται.
(Οι απαντήσεις στο Τετράδιο Εργασιών)