01.04 Η καθημερινή ζωή στη Ρώμη (25/09/2024)

Η Ρώμη στην περίοδο της ακμής της (1ος - 2ος αιώνας μ.Χ.) ήταν χτισμένη σε επτά λόφους (επτάλοφη) και είχε πληθυσμό (μαζί με τους ξένους και τους δούλους) περίπου 1,5 εκατομμύριο κατοίκους. Μέσα από την πόλη περνούσε ο ποταμός Τίβερης που τη συνέδεε με τη Μεσόγειο, αφού ήταν πλωτός. Η πόλη ήταν στολισμένη με ωραίους ναούς (π.χ. Πάνθεον), μεγάλα και επιβλητικά κτίρια (π.χ. Κολοσσαίο).

Ο λαός της Ρώμης χωρίζονταν σε τρεις τάξεις : Κατώτερη τάξη ήταν αυτή των σκλάβων, μετά η τάξη των απελεύθερων (σκλάβοι που κέρδισαν την ελευθερία τους) και ανώτερη απ' όλες ήταν η τάξη των πολιτών.

Στους πολίτες ξεχώριζαν οι Πατρίκιοι (απόγονοι καθενός από τους 100 Πατριάρχες - ιδρυτές της Ρώμης), ενώ οι υπόλοιποι λέγονταν Πληβείοι.

Η αρχική κατανομή του λαού της Ρώμης		Η κατανομή του λαού ανάλογα με την περιουσία του  καθενός

Οι συνεχείς πόλεμοι ανέδειξαν νέες τάξεις, ανάλογα με τη στρατιωτική θητεία και τα πλούτη και έτσι κατά διαστήματα οι Κήνσορες ή Τιμητές (κλικ) καθόριζαν τις κοινωνικές τάξεις ανάλογα με την περιουσία του καθενός και τη δυνατότητα να αγοράσει πολεμικό εξοπλισμό.

Διαμορφώθηκαν έτσι μεταξύ των Πολιτών α) οι Συγκλητικοί (πλούσιοι γαιοκτήμονες, οι οποίοι κυριαρχούσαν στη διακυβέρνηση της χώρας και του στρατού), β) οι Ιππείς (αρχικά ήταν αυτοί που μπορούσαν να διαθέσουν τουλάχιστον ένα άλογο στο στρατό (αργότερα ονομάζονταν έτσι οι πλούσιοι έμποροι) και γ) οι Προλετάριοι, οι οποίοι δεν είχαν καμιά περιουσία (απλοί άνθρωποι, μικροτεχνίτες, άνθρωποι που ήρθαν από την ύπαιθρο).

Οι γυναίκες δεν είχαν πλήρη δικαιώματα. Είχαν κάποια δικαιώματα ανάλογα με την τάξη των συζύγων τους, δεν ήταν όμως ισότιμες με αυτούς και δεν είχαν δικαίωμα ψήφου.

Ρωμαϊκή Έπαυλη	Ρωμαϊκή Πολυκατοικία

Οι πλούσιοι έμεναν σε πολυτελείς μονοκατοικίες ενώ οι φτωχοί σε φτωχικές πολυκατοικίες. Το αυτοκρατορικό παλάτι ήταν χτισμένο στον Παλατίνο λόφο.

Ρωμαίος αγρότης

Στην ύπαιθρο ζούσαν γεωργοί, κτηνοτρόφοι, τεχνίτες και μικροέμποροι.

Οι μεγαλοΐδιοκτήτες είχαν μεγάλα αγροκτήματα, όπου βρίσκονταν εκτός από την κατοικία τους, στάβλοι, ορνιθώνες και τα σπίτια των δούλων τους.

Οι μικροϊδιοκτήτες είχαν λίγη γη, την οποία καλλιεργούσαν μόνοι τους και μετά βίας κατόρθωναν να επιβιώσουν χάρη στα προϊόντα που παρήγαγαν. Πολλοί από αυτούς και ιδιαίτερα οι νέοι έφευγαν και ζητούσαν καταφύγιο στη Ρώμη.

Όλοι οι παραπάνω συγκεντρώνονταν στη Ρώμη, για να πάρουν μέρος στις μεγάλες γιορτές και στους αγώνες που διοργανώνονταν εκεί.

Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες για να κρατούν ικανοποιημένους τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων, που έκαναν συχνά εξεγέρσεις, τους πρόσφεραν δωρεάν γεύματα και δωρεάν διασκέδαση (άρτο και θεάματα). Αυτά τα θεάματα ήταν κυρίως μονομαχίες και θηριομαχίες.

• Καθημερινή Ζωή στην Αρχαία Ρώμη: Στην ακμή της, τον 1ο και 2ο αιώνα μ.Χ., η Ρώμη χτισμένη σε επτά λόφους είχε πληθυσμό περίπου 1,5 εκατομμύριο. Ο ποταμός Τίβερης τη συνέδεε με τη Μεσόγειο, με ναούς όπως το Πάνθεον και το Κολοσσαίο.

• Κοινωνικές Τάξεις: Η ρωμαϊκή κοινωνία χωριζόταν σε τρεις κύριες τάξεις: σκλάβοι, απελεύθεροι και πολίτες, που περιλάμβαναν Πατρίκιους και Πληβείους.

• Επίδραση του Πολέμου στην Κοινωνία: Οι πόλεμοι δημιούργησαν νέες τάξεις ανάλογα με τη στρατιωτική θητεία και τον πλούτο. Η Σύγκλητος, πλούσιοι γαιοκτήμονες, κυριαρχούσε, ενώ υπήρχαν και Ιππείς και Προλετάριοι.

• Δικαιώματα Γυναικών και Συνθήκες Διαβίωσης: Οι γυναίκες είχαν περιορισμένα δικαιώματα και δεν ψήφιζαν. Οι πλούσιοι ζούσαν σε πολυτελείς κατοικίες, οι φτωχοί σε υπερπλήρεις διαμερίσματα. Η φράση "άρτος και θεάματα" αναφέρεται σε δωρεάν τροφή και διασκέδαση που προσέφεραν οι αυτοκράτορες.