Η ανάγκη για προσανατoλισμό
Από τα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι είχαν ανάγκη να προσανατολίζονται ιδιαίτερα για τις ανάγκες των ταξιδιών και του θαλάσσιου εμπορίου. Γι' αυτό χρησιμοποιούσαν τη θέση των αστεριών, τον αστρολάβο και αργότερα την πυξίδα. Όλοι έχουμε δει είτε σε κινηματογραφική ταινία ή στην τηλεόραση ή στο διαδίκτυο χάρτες θησαυρού. Ο πιο ονομαστός είναι αυτός από το βιβλίο του Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον "Το νησί των θησαυρών". Για να τον δείτε, κάντε κλικ εδώ ! Όπως θα δείτε στον χάρτη είναι σημειωμένα διάφορα σημεία που εύκολα θα μπορούσε να τα αναγνωρίσει κανείς και με βάση αυτά και με τη βοήθεια μιας πυξίδας να μετακινηθεί συγκεκριμένες αποστάσεις βόρεια ή νότια ή ανατολικά ή δυτικά. Αργότερα όλα αυτά αντικαταστάθηκαν από τις δύο συντεταγμένες, την απόσταση δηλαδή ενός τόπου από τον ισημερινό και την απόσταση του τόπου από τον πρώτο μεσημβρινό.
Πώς προσδιορίζουμε ένα σημείο ;
Για να προσδιορίσουμε ένα σημείο στη σκακιέρα χρησιμοποιούμε πάλι δύο αριθμούς, έναν από τον οριζόντιο άξονα και έναν από τον κάθετο άξονα. π.χ. αν θέλουμε να μιλήσουμε για τον μαύρο βασιλιά θα πούμε Ρζ5.
(Το Ρ είναι το σύμβολο του βασιλιά. Στο σκάκι χρησιμοποιούνται ως σύμβολα : Σ=Πιόνι, Π=Πύργος, Ι=Ίππος, Α=Αξιωματικός, Β=Βασίλισσα, Ρ=Βασιλιάς).
Τι δείχνει το ζ5 ; Το ζ είναι η στήλη στην οποία βρίσκεται το τετράγωνο που θέλουμε ενώ το 5 δείχνει τη γραμμή στην οποία βρίσκεται το ίδιο τετράγωνο.
Για να προσδιορίσουμε, λοιπόν, τη θέση ενός σημείου χρειαζόμαστε δύο αριθμημένες γραμμές, μια οριζόντια και μια κατακόρυφη και την απόσταση του σημείου από καθεμία από αυτές.
Συντεταγμένες σε χάρτη
Ας προχωρήσουμε τώρα και να δούμε έναν χάρτη μιας πόλης και πώς ορίζουμε συντεταγμένες για να βρούμε διάφορα σημεία πάνω του.
Παρατηρούμε ότι όλα τα σημεία του χάρτη προσδιορίζονται από το σημείο αναφοράς, που είναι η τομή των δύο αξόνων.