Η Αυτοκρατορία της Νίκαιας
Μαζί με τα σταυροφορικά κράτη που ιδρύονταν στον ελλαδικό χώρο μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, ιδρύθηκαν τέσσερα ελληνικά κράτη, που είχαν στόχο την απελευθέρωση της Πόλης.
Θεόδωρος Λάσκαρης |
Η αυτοκρατορία της Νίκαιας |
Ιδρύθηκε το 1204 από τον βυζαντινό στρατηγό Θεόδωρο Λάσκαρη. Η αυτοκρατορία της Νίκαιας αφού εδραίωσε την κυριαρχία της αρχικά στη Μικρά Ασία, στη συνέχεια άρχισε να καταλαμβάνει εδάφη των Φράγκων στη Θράκη με τελικό στόχο την απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης. Στην προσπάθεια αυτή ήρθε σύγκρουση με το Δεσποτάτο της Ηπείρου, αλλά τελικά πέτυχε το 1261 να μπει στην Πόλη και να διώξει τους Φράγκους.
Η Αυτοκρατορία της Νίκαιας
Ιδρύθηκε το 1204 από τους Αλέξιο και Δαυίδ Κομνηνούς, εγγονούς του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Α΄Κομνηνού. Διατηρήθηκε για 257 χρόνια και υπέκυψε στους Μωαμεθανούς Τούρκους το 1461.
Η πόλη της Τραπεζούντας αποτελούσε το κέντρο του ποντιακού ελληνισμού και γι' αυτό η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας έχει ταυτιστεί με την ιστορία των Ποντίων.
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου
Ιδρύθηκε το 1204 από τον Μιχαήλ Άγγελο Κομνηνό Δούκα, εξάδελφο των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου Ισαακίου Β΄Αγγέλου και Αλεξίου Γ΄. Ο Μιχαήλ έκανε πρωτεύουσά του τη Νικόπολη και από εκεί επέκτεινε συνεχώς το κράτος του έχοντας ως στόχο να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη. Τον διαδέχθηκε ο Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας, ο οποίος κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη και από εκεί και μετά ήρθε σε σύγκρουση με την αυτοκρατορία της Νίκαιας, η οποία είχε τον ίδιο σκοπό μ' αυτόν, την απελευθέρωση της Πόλης.
Παράλληλα ήρθε σε σύγκρουση με τους Βουλγάρους από τους οποίους ηττήθηκε (1230). Μετά την ήττα αυτή το Δεσποτάτο της Ηπείρου δεν μπόρεσε να ανακτήσει την αρχική του δύναμη, μάλιστα λίγο καιρό μετά (1246) η Θεσσαλονίκη κυριεύθηκε από την αυτοκρατορία της Νίκαιας. Το 1337 έγινε μέρος ξανά της βυζαντινής αυτοκρατορίας.
Το Δεσποτάτο του Μυστρά
Το δεσποτάτο του Μυστρά ιδρύθηκε το 1348 από τον Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνό, ο οποίος όρισε πρώτο Δεσπότη τον γιο του Μανουήλ.
Από το 1384 οι Δεσπότες του Μυστρά προέρχονται από την οικογένεια των Παλαιολόγων. Το Δεσποτάτο του Μυστρά είχε να αντιμετωπίσει αρχικά τους Φράγκους και αργότερα τους Τούρκους. Πέτυχε να απελευθερώσει την Πελοπόννησο με Δεσπότες τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και τον αδελφό του Θωμά. Στην περίοδο αυτή εκτός από τις στρατιωτικές νίκες παρουσιάστηκε άνθηση των γραμμάτων και των τεχνών με σπουδαίοτερο εκπρόσωπο τον Γεώργιο Γεμιστό Πλήθωνα.
Το 1444 οι Βενετοί μετέφεραν με τα καράβια τους 60.000 Τούρκους στρατιώτες από τη Μικρά Ασία. Το δεσποτάτο τότε έγινε φόρου υποτελές (αναγκάστηκε, δηλαδή, για να παραμείνει ελεύθερο να πληρώνει φόρο) στους Οθωμανούς Τούρκους.
Το 1449 ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος αναχωρεί για την Κωνσταντινούπολη, όπου στέφεται αυτοκράτορας.
Οι συγκρούσεις των Παλαιολόγων ήταν η αιτία που ο σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ κατέλαβε τον Μυστρά το 1460 χωρίς μάχη.
Σχεδιάγραμμα του μαθήματος (κλικ)
Σχεδιάγραμμα του μαθήματος (κλικ)