Η πορεία προς το μέτωπο. Ήδη από τον Δεκαπενταύγουστο του 1940 η Ιταλία είχε δείξει τα επεκτατικά της σχέδια κατά της Ελλάδας με τον τορπιλισμό της "Έλλης" στο λιμάνι της Τήνου. Οι Ιταλοί σχεδίαζαν να κυριαρχήσουν στη Μεσόγειο.
Ο πόλεμος ξεκίνησε με την επίδοση του ιταλικού τελεσίγραφου στον πρωθυπουργό (και δικτάτορα) Ιωάννη Μεταξά. Το ΟΧΙ του Μεταξά ήταν το ΟΧΙ όλου του ελληνικού λαού στην απαίτηση των Ιταλών να περάσουν τα στρατεύματά τους από την Ελλάδα
Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου ο Ιωάννης Μεταξάς απευθύνεται στον ελληνικό λαό μέσω του ραδιοφώνου και τους προτρέπει να φανούν άξιοι συνεχιστές των προγόνων τους και να αγωνιστούν για την πατρίδα και τις ιερές παραδόσεις.
Αναχώρηση για το μέτωπο | Αποχαιρετισμός |
Οι Έλληνες ήταν έτοιμοι να αντισταθούν χωρίς να σκεφτούν την ισχυρή δύναμη του αντιπάλου. Σε όλες τις γειτονιές αντηχούσε το μεγάλο «όχι» που ολοένα γέμιζε τις ψυχές των Ελλήνων με περηφάνια και θέληση για υπεράσπιση της πατρίδας τους. Και όσο οι νίκες σε διάφορες περιοχές πλήθαιναν τόσο πιο πολύ άκμαζε το ηθικό του ελληνικού στρατού.
Η υποδουλωμένη Ευρώπη παρακολουθούσε τα γεγονότα έκπληκτη, βλέποντας μια τόσο μικρή χώρα να υψώνει το ανάστημά της μπροστά σε έναν τόσο ισχυρό αντίπαλο και μάλιστα να τον νικάει επανειλημμένα. Οι νίκες αυτές «ηλεκτρίζουν» την ατμόσφαιρα και δημιουργούν στις άλλες χώρες απερίγραπτο δέος απέναντι στην Ελλάδα.
Εκτός από τα ελληνικά στρατεύματα, στον πυρετό του αγώνα είχε ξεχυθεί και ο άμαχος πληθυσμός ξεχωρίζοντας αυτόν της Πίνδου, όπου οι γυναίκες της περιοχής υπέδειξαν απερίγραπτο ηρωισμό. Αψηφώντας τα εμπόδια μετέφεραν πολεμοφόδια, νερό και τροφή σε δύσβατες τοποθεσίες, θέτοντας καθημερινά τις ζωές τους σε κίνδυνο.
Στο πλαίσιο ασύγκριτης αλληλεγγύης και αυτοθυσίας, σύσσωμοι οι Έλληνες προσπαθούν να καταφέρουν το ακατόρθωτο και το πετυχαίνουν. Ήταν η πρώτη νίκη κατά του Άξονα. Στην γαλλοϊταλική μεθόριο λέγεται ότι οι Γάλλοι στρατιώτες έβαλαν πανό που έλεγε "Έλληνες σταματήστε, εδώ είναι Γαλλία". Τότε ήταν που ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας Τσωρτσιλ είπε "Ως τώρα λέγαμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες. Τώρα θα λέμε ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες".
Στην πορεία θα ακολουθήσει και ένα δεύτερο «όχι» από τα ελληνικά χείλη και αυτή τη φορά θα απευθύνεται στον Χίτλερ που θέλησε να βοηθήσει τους Ιταλούς συμμάχους του. Αυτή η επιλογή του Χίτλερ άλλαξε και τη μοίρα του πολέμου. Αναγκασμένος να βοηθήσει τον Μουσολίνι καθυστέρησε την επίθεσή του στη Ρωσία με αποτέλεσμα ο βαρύς χειμώνας να αποδεκατίσει τα γερμανικά στρατεύματα.
Επί επτά μήνες η Ελλάδα έδινε γενναία μια άνιση μάχη στα Οχυρά της "Γραμμής Μεταξά", ώσπου οι αντοχές της εξαντλήθηκαν όταν στις 6 Απριλίου του 1941 οι Γερμανοί κατέλαβαν την Αθήνα.
Η γερμανική κατοχή κράτησε 3 ολόκληρα χρόνια και σημάδεψε βαθιά την Ελλάδα με τους πολυάριθμους θανάτους. Τα μαρτυρικά αυτά χρόνια που ήταν γεμάτα εκτελέσεις, βασανιστήρια, πείνα, αρρώστιες τοποθετούνται στις μαύρες σελίδες της ιστορίας.
Τα τραγούδια της 28ης Οκτωβρίου
Ένας στρατιώτης μουρμουρίζει στο αλβανικό μέτωπο