Το νόημα του κειμένου
O χρόνος για τα πλάσματα του δάσους είναι διαφορετικός από αυτόν των ανθρώπων. Μερικά πλάσματα, όπως τα έντομα, δε ζουν πάνω από μια μέρα, άλλα πάλι ζουν περισσότερα χρόνια.
Επίσης, τα δέντρα ζουν πάρα πολύ καιρό και είναι δύσκολο να πούμε πόσο ακριβώς. Είναι φανερό ότι ο κάθε οργανισμός αντιλαμβάνεται το χρόνο διαφορετικά.
Πώς δείχνω τον χρόνο ;
Α. Με τους χρόνους των ρημάτων
- Οι χρόνοι του ρήματος δείχνουν το παρόν :Ενεστώτας – Παρακείμενος
- Οι χρόνοι του ρήματος δείχνουν το παρελθόν :Παρατατικός - Αόριστος - Υπερσυντέλικος
- Οι χρόνοι του ρήματος δείχνουν το μέλλον:Εξακολουθητικός Μέλλοντας - Συνοπτικός (ή Στιγμιαίος) Μέλλοντας - Συντελεσμένος Μέλλοντας
Β. Με χρονικά επιρρήματα
Χρονικά επιρρήματα είναι οι λέξεις που φανερώνουν χρόνο και απαντούν στην ερώτηση πότε;
Τέτοια είναι τα εξής:
σήμερα, αύριο, μεθαύριο, χθες, προχθές, πέρυσι, πρόπερσι, (ε)φέτος, του χρόνου,
τώρα, πρώτα, ύστερα, έπειτα, μετά, κατόπιν, πριν, απόψε, αμέσως, μόλις, ευθύς,
συχνά, συνεχώς, διαρκώς, ξανά, γρήγορα, αργά, νωρίς, πάντα, πάντοτε, κάποτε,
ποτέ, όποτε, πότε, πότε πότε, οποτεδήποτε, κάπου κάπου, άλλοτε, συνήθως, πια, πάλι.
Γ. Με χρονικές προτάσεις
Οι χρονικοί σύνδεσμοι εισάγουν δευτερεύουσες χρονικές προτάσεις και είναι οι παρακάτω :
όταν, όποτε, μόλις, πριν, αφού, μετά που,
ώσπου, μέχρι που να, ενώ, καθώς, όσο
Δ. Με επιρρηματικούς χρονικούς προσδιορισμούς
Για τον προσδιορισμό του χρόνου χρησιμοποιούμε εκτός από τους χρόνους του ρήματος, τα χρονικά επιρρήματα και τους χρονικούς συνδέσμους και τα εξής:
α) Ουσιαστικά που δείχνουν χρόνο : πρωί, μεσημέρι, βράδυ, ημέρα, νύχτα, εβδομάδα, μήνας, χρόνος, μέλλον, παρελθόν κτλ.
β) Επίθετα που δείχνουν χρόνο : σύντομος, μακρόχρονος, διετής, πολυετής, ισόβιος, προηγούμενος, επόμενος, σημερινός, χθεσινός.
Ε. Με φράσεις που αρχίζουν με προθέσεις
Οι προθέσεις της γλώσσας μας είναι οι:
αντί, από, για, δίχως, εναντίον, εξαιτίας, έως, ίσαμε, κατά,
λόγω, με, μετά, μεταξύ, μέχρι, παρά, πριν, προς, σαν, σε, χωρίς, ως
Οι προθέσεις κάποιες φορές μπαίνουν μπροστά από ονόματα και φανερώνουν χρόνο. Μερικές από αυτές είναι:
από + αιτιατική, για + επίρρημα, κατά + ουσιαστικό, μέχρι + επίρρημα, προς + ουσιαστικό κ. ά
π.χ. Σε περιμένω από χθες. -- Γράφει για την ώρα. -- Να έρθεις κατά το βράδυ
Πώς διηγούμαι ένα γεγονός ;
Αφήγηση είναι η γραπτή διήγηση γεγονότων με μια συγκεκριμένη σειρά.
Αφηγηματικά κείμενα είναι τα Διηγήματα, τα Μυθιστορήματα, τα Παραμύθια, οι Μύθοι, και οι Θρύλοι.
Για να αφηγηθούμε γεγονότα χρειαζόμαστε:
- παρελθοντικούς χρόνους
- χρονικούς συνδέσμους
- χρονικά επιρρήματα
- χρονικές προτάσεις (για να δηλώσουμε τη χρονική στιγμή των γεγονότων)
- ρήματα δράσης
- περιγραφικά ουσιαστικά και επίθετα για να παρουσιάσουμε τις εικόνες