02.08 Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής

• Ήταν γιος εμπόρου, γεννήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας, (Φερές).
• Νεαρός ακόμη, μπήκε στην υπηρεσία των Φαναριωτών στην Κωνσταντινούπολη.
• Μετανάστευσε στο Βουκουρέστι, ως γραμματέας του ηγεμόνα της Βλαχίας.
• Εκεί επηρεάστηκε από τις ευρωπαϊκές ιδέες του Διαφωτισμού.
• Κάνει στόχο της ζωής του την απελευθέρωση της πατρίδας.
• Το 1790 ταξίδεψε στη Βιέννη.

• Εξέδωσε γαλλικά μυθιστορήματα μεταφρασμένα στη δημοτική γλώσσα.
• Έγραψε ένα βιβλίο Φυσικής για σχολική χρήση.
• Σχεδίασε έναν τεράστιο χάρτη της Ελλάδας, την περίφημη «Χάρτα της Ελλάδος».
• Έγραψε τον Θούριο που ήταν ένας φλογερός επαναστατικός ύμνος που συγκίνησε πολλούς νέους της εποχής και έγινε σύμβολο του αγώνα για την ελευθερία.

• Τη συνεργασία των υπόδουλων βαλκανικών λαών για την απελευθέρωσή τους από τον οθωμανικό ζυγό.
• Τη δημιουργία ενός ευνομούμενου δημοκρατικού κράτους, όπου θα κυριαρχούσε η ελληνική γλώσσα και παιδεία.

Οι Αυστριακοί μαθαίνουν για τη δράση του και τον συλλαμβάνουν μαζί με άλλους Έλληνες.

Τον παραδίδουν στους Τούρκους, οι οποίοι τον φυλακίζουν στον πύργο του Βελιγραδίου, όπου και τον δολοφονούν μαζί με επτά συντρόφους του.

• Καταγόταν από πλούσια οικογένεια της Χίου, αλλά γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1748.
• Φοίτησε αρχικά στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης, ενώ αργότερα εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Γαλλία, όπου σπούδασε ιατρική.
• Εκεί γνώρισε από κοντά τη Γαλλική Επανάσταση και τις φιλελεύθερες ιδέες της.
• Ασχολήθηκε κυρίως με την επιμέλεια και τη δημοσίευση των χειρογράφων αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.

• Για να ελευθερωθεί το ελληνικό έθνος, έπρεπε πρώτα να φωτιστεί διαμέσου της παιδείας, με κατάλληλη όμως μέθοδο διδασκαλίας και χρησιμοποιώντας μια νέα ελληνική γλώσσα, με απλούστερη μορφή από την αρχαία.
• Η νέα ελληνική γλώσσα θα είχε ως βάση της την καθομιλουμένη γλώσσα της εποχής, από την οποία όμως θα είχαν αφαιρεθεί οι ξένες λέξεις καθώς και οι διάφορες ιδιωματικές εκφράσεις.
• Η απήχησή του ήταν μεγάλη και πολλοί δάσκαλοι ζητούσαν τις συμβουλές του.

Η ιδεολογική προετοιμασία της ελληνικής επανάστασης.

Ίδρυσε το ελληνικό κομιτάτο στο Παρίσι.

02.08 Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής

Θούριος : Επαναστατικό τραγούδι. Οι στίχοι του απευθύνονταν στους υποδούλους και τους καλούσαν να αγωνιστούν για να απαλλαγούν από τη σκλαβιά.

Ευνομούμενος : Αυτός που διοικείται με δίκαιους νόμους.

Ελληνικό Κομιτάτο : Φιλελληνική οργάνωση που ιδρύθηκε στο Παρίσι.

Ο Κοραής γράφει για τον Βολταίρο

Ο Αδαμάντιος Κοραής βρισκόταν στο Παρίσι όταν ξέσπασε η Γαλλική Επανάσταση. Σε μια από τις επιστολές του, με αφορμή την μετακομιδή (σημ. μεταφορά) των λειψάνων του Βολταίρου στη γαλλική πρωτεύουσα τον Ιούλιο του 1791, ο Έλληνας Διαφωτιστής έγραψε: «Δεν με εξέπληξε, φίλε μου, ούτε η μεγαλοπρέπεια της κηδείας. Ούτε ο χρυσός και ο άργυρος, ο οποίος άστραφτε από όλα τα μέρη, θάμπωσε τα μάτια μου. Αλλ' όταν είδα να περιφέρουν τα βιβλία του θριαμβευτικά και να είναι περικυκλωμένα από πλήθος ακαδημαϊκών, τότε ήθελα να σε έχω κοντά μου μάρτυρα και της αγανάκτησής μου και των δακρύων μου, δακρύων, φίλε μου, αληθινών, δακρύων απαρηγόρητων, τα οποία μ' έκανε να χύσω η ανάμνηση ότι έτσι και οι πρόγονοί μου, οι αμίμητοι Έλληνες, ήξεραν να τιμούν τη σοφία». (Απόδοση στα νέα ελληνικά)

• Ποια ήταν τα βασικά σημεία της διδασκαλίας του Κοραή και ποια του Ρήγα;
• Ποιες αξίες κυριαρχούν στα κείμενα του Ρήγα Βελεστινλή με βάση τις δύο πρώτες πηγές;