 |
|
 |
 |
Το ποίημα "Το σκιάχτρο" είναι γραμμένο σε ελεύθερο στίχο, δηλαδή δεν έχει ομοιοκαταληξίες και κάποιο συγκεκριμένο μέτρο.
Λέξεις - Φράσεις...
εσπεριδοειδή : οικογένεια δέντρων όπου ανήκουν η πορτοκαλιά, η λεμονιά, η νεραντζιά, η μανταρινιά, τα δέντρα που βγάζουν κίτρα, γκρέιπ φρουτ, φράπα και κουμ κουάτ.
Ψηλορείτης : Είναι το ψηλότερο όρος της Κρήτης. Αλλιώς λέγεται Ίδη. Κατά τη μυθολογία εκεί (στο Ιδαίο Άνδρο) μεγάλωσε ο Δίας.
Σούπερ Πούμα : Είναι είδος ελικόπτερου που μπορεί να πετάξει και σε κακές καιρικές συνθήκες.
Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες
Δεν είναι λίγες οι φορές, κυρίως τον χειμώνα, που ακούμε στις "ειδήσεις" ή διαβάζουμε σε εφημερίδες ή στο διαδίκτυο για καταστροφές στις καλλιέργειες. Η κλιματική αλλαγή προκαλεί πολλές φορές ακραία καιρικά φαινόμενα που ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει. Το αποτέλεσμα είναι εκτεταμένες καταστροφές π.χ. πλημμύρες, πυρκαγιές, καταστροφές καλλιεργειών κ.λ.π.
 Χαλάζι |
 Δυνατός άνεμος |
 Πλημμύρες |
Γραμματική
Επίθετα σε -ης, -ης, -ες
- Τα επίθετα αυτά έχουν τις ίδιες ακριβώς καταλήξεις για το αρσενικό και το θηλυκό γένος, π.χ. ο συνεχής αγώνας / η συνεχής διαδρομή
- Όμοια με τα επίθετα αυτά κλίνονται και τα παροξύτονα σε -ώδης (ο δασώδης, ο ελώδης, ο ευώδης κ.ά.), τα οποία στη γενική του πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο τους στη λήγουσα, π.χ. ο/η ελώδης, το ελώδες - των ελωδών
- Πολλά από τα επίθετα αυτά χρησιμοποιούνται συχνά ως ουσιαστικά, έχουν δηλαδή ου- σιαστικοποιηθεί· στην περίπτωση αυτή σχηματίζουν συνήθως τη γενική του ενικού σε -η. π.χ. ο ασθενής - του ασθενή, ο συγγενής - του συγγενή, ο ευγενής - του ευγενή, ο ιθαγενής - του ιθαγενή κ.ά.
Οι κλιτές μετοχές ως επίθετα
Οι κλιτές μετοχές (που λήγουν σε -μένος, -η, -ο) λειτουργούν συνήθως ως επίθετα και, όπως αυτά, χρησιμοποιούνται ως:
α) προσδιορισμοί (προσδιορίζουν, δηλαδή, όπως τα επίθετα, ένα ουσιαστικό αποδίδοντάς του κάποια ιδιότητα, χαρακτηριστικό κ.λπ.).
π.χ. Το θλιμμένο, παραπονεμένο βλέμμα του μου ράγισε την καρδιά. --- Έρχονταν στον νου του τα περασμένα χρόνια, τα ευτυχισμένα.
β) κατηγορούμενα (όπως, δηλαδή, τα επίθετα, μπορούν να συνδέονται με το ουσιαστικό που προσδιορίζουν μέσω ενός συνδετικού ρήματος, συνήθως με το είμαι). π.χ. Το σπίτι ήταν γκρεμισμένο από τον σεισμό. --- Τα παιδιά φαίνονται πολύ χαρούμενα.
Οι κλιτές μετοχές ως ουσιαστικά
Οι κλιτές μετοχές μπορούν να λειτουργούν και ως ουσιαστικό (ουσιαστικοποιημένη μετοχή) - αυτό συμβαίνει όταν το ουσιαστικό που προσδιορίζει παραλείπεται επειδή εννοείται εύκολα. Τότε η μετοχή αυτή χρησιμεύει ως υποκείμενο ή αντικείμενο ρημάτων.
π.χ. Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται, (ενν. άνθρωπος} --- Ο νέος νόμος θίγει τους εργαζόμενους. (ενν. ανθρώπους)
Συντακτικό
Ονοματικές και ρηματικές φράσεις
Ονοματικές λέγονται οι φράσεις που αποτελούνται από ένα όνομα (ουσιαστικό) και από κάποιες άλλες λέξεις (άρθρο, επίθετο, αντωνυμία, αριθμητικό) που συμπληρώνουν την έννοιά του.
Παραδείγματα : Καταστροφή στις καλλιέργειες. Η επιτυχής προσγείωση του ελικοπτέρου. Τα εγκαίνια του νέου επαρχιακού δρόμου.
Ρηματικές λέγονται οι φράσεις που αποτελούνται από ένα ρήμα , το οποίο συνήθως συνοδεύεται και από συμπληρώματα της έννοιάς του (π.χ. κατηγορούμενο, αντικείμενο, επιρρηματικούς προσδιορισμούς).
Παραδείγματα : Καταστράφηκαν οι καλλιέργειες. Το ελικόπτερο προσγειώθηκε με επιτυχία. Εγκαινιάστηκε ο νέος επαρχιακός δρόμος
Μετατροπές Ονοματικών και Ρηματικών Φράσεων
Από τα παραπάνω παραδείγματ φαίνεται πως για να μετατρέψουμε μια ονοματική φράση σε ρηματική, και το αντίστροφο, αντικαθιστούμε το ουσιαστικό με το αντίστοιχό του ρήμα (ή το ρήμα με το αντίστοιχό του ουσιαστικό) και κάνουμε τις απαραίτητες αλλαγές στις υπόλοιπες λέξεις της φράσης.
Γραπτός Λόγος
Περιγραφή γεγονότος
| Ποιο είναι το γεγονός που συνέβη | Μεγάλη πυρκαγιά ξέσπασε... |
| Πού συνέβη | ...στο ξυλουργείο δίπλα στο γήπεδο του χωριού... |
| Πότε συνέβη | ...χθες αργά το βράδυ. |
| Ποιοι έχουν σχέση με αυτό (τα πρόσωπα που συμμετείχαν) | Οι γείτονες κάλεσαν αμέσως την Πυροσβεστική. |
| Ποια ήταν η αιτία | Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, αιτία της πυρκαγιάς ήταν ένα αναμμένο τσιγάρο, το οποίο κάποιος περαστικός πέταξε πάνω σε σωρό από ροκανίδια στην είσοδο του κτιρίου. |
| Τι ακριβώς έγινε (με χρονική σειρά) |
Τα ροκανίδια πήραν φωτιά, η οποία επεκτάθηκε γρήγορα στο ισόγειο. Οι γείτονες προσπάθησαν στην αρχή να σβήσουν τη φωτιά με κουβάδες νερό, όμως δεν κατάφεραν τίποτα. Ευτυχώς ήρθε γρήγορα η Πυροσβεστική, που κατάφερε να περιορίσει τη φωτιά στο ισόγειο. Κοντά στα ξημερώματα η φωτιά έσβησε τελείως. |
|
Ποια είναι η σημασία του : Αποτελέσματα / Συνέπειες |
Η μεγάλη ποσότητα ξυλείας που ήταν αποθηκευμένη στο ισόγειο του κτιρίου καταστράφηκε ολοσχερώς. |
|
Σκέψεις και συναισθήματα:
|
Οι γείτονες ήταν αναστατωμένοι από το γεγονός. Αρκετοί, μάλιστα, από αυτούς δήλωσαν αγανακτισμένοι πως αρκετές φορές είχαν επισημάνει στον ιδιοκτήτη του ξυλουργείου πό¬σο επικίνδυνοι για πυρκαγιά ήταν οι σωροί από ροκανίδια που άφηνε έξω από την επιχείρησή του. |
Τι χρησιμοποιούμε για να κάνουμε περιγραφή γεγονότος
Όταν παρουσιάζουμε κάποιο γεγονός που συνέβη, χρησιμοποιούμε συνήθως:
- ρήματα κυρίως σε παρελθοντικούς χρόνους (παρατατικό, αόριστο, υπερσυντέλικο), αλλά και σε ιστορικό ενεστώτα, προκειμένου να δώσουμε στην περιγραφή μας ζωντάνια και παραστατικότητα. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιήσουμε και ρήματα σε απλό ενεστώτα, στην περίπτωση που περιγράφουμε ένα γεγονός τη στιγμή ακριβώς που συμβαίνει (π.χ. σε ένα δημοσιογραφικό ρεπορτάζή στην περιγραφή ενός αθλητικού αγώνα).
- τοπικούς και χρονικούς προσδιορισμούς.
