 |
 |
 |
 |
Ποιοι ήταν οι Οθωμανοί Τούρκοι ;
Στα μέσα του 14ου αιώνα εμφανίστηκε στα ανατολικά σύνορα της αυτοκρατορίας ένα νέο τουρκικό φύλλο, οι Οθωμανοί Τούρκοι :
- Ήταν σκληροί πολεμιστές.
- Ήταν φανατικοί Μουσουλμάνοι.
- Τους πληθυσμούς που αντιστέκονταν τους εξισλάμιζαν με τη βία.
- Σχεδόν ανεμπόδιστοι έφτασαν μέχρι την Προύσα και την έκαναν πρωτεύουσά τους (1326).
 |
 |
Ποια ήταν η δράση των Οθωμανών Τούρκων με αρχηγό τον Μουράτ Α΄ ;
- Έφτασαν στον Ελλήσποντο.
- Πέρασαν στην ευρωπαϊκή ακτή και κατέλαβαν περιοχές της Θράκης (1361), της Μακεδονίας και της κεντρικής Ελλάδας.
- Το 1389 νίκησαν στο Κοσσυφοπέδιο της Σερβίας το στρατό των ενωμένων χριστιανικών λαών και κατέκτησαν ολόκληρη σχεδόν τη Βαλκανική.
 Μουράτ Α΄ |
 Βαγιαζήτ Α΄ |
Ποια ήταν η δράση των Οθωμανών Τούρκων με αρχηγό τον Βαγιαζήτ Α΄ ;
- Ο διάδοχος του Μουράτ Α΄, Βαγιαζήτ πολιόρκησε στενά την Κωνσταντινούπολη.
- Εμφανίστηκε στα ανατολικά σύνορα ένας άλλος ασιατικός λαός, οι Μογγόλοι.
- Με αρχηγό τους τον Ταμερλάνο λεηλατούσαν και αφάνιζαν τα πάντα στο πέρασμά τους.
- Ο Βαγιαζήτ έλυσε την πολιορκία της Πόλης και έσπευσε να τους αντιμετωπίσει, πριν φτάσουν στην πρωτεύουσά του την Προύσα, όπου είχε την οικογένεια και τους θησαυρούς του.
- Στη μάχη της Άγκυρας όμως (1402) οι Τούρκοι νικήθηκαν και ο Βαγιαζήτ πιάστηκε αιχμάλωτος.
- Οι Μογγόλοι, παρά τη νίκη τους, αφού ερήμωσαν τη Μικρά Ασία, άλλαξαν πορεία και επέστρεψαν στην Ανατολή.
 Μογγόλοι πολεμιστές |
 Ταμερλάνος |
 O Σουλτάνος Βαγιαζήτ αιχμάλωτος του Ταμερλάνου. Πίνακας του Stanisław Chlebowski |
Ποια ήταν η δράση των Οθωμανών Τούρκων με αρχηγό τον Μουράτ Β΄;
Ό,τι δεν πέτυχε στην Κωνσταντινούπολη ο Βαγιαζήτ, προσπάθησε να το πετύχει ο διάδοχός του (1421) Μουράτ Β΄. Το 1422 πολιορκεί στενά την Κωνσταντινούπολη από στεριά και θάλασσα και απέρριψε τις προτάσεις των Βυζαντινών για χρήματα και ειρήνη. Τα τείχη και η ηρωική άμυνα των κατοίκων έσωσαν την Πόλη.
Ο Μουράτ έλυσε την πολιορκία και με ορμητήριο τη δεύτερη πρωτεύουσά του, την Αδριανούπολη :
- Στράφηκε προς τα Βαλκάνια και την Ευρώπη.
- Κυρίευσε τη Θεσσαλονίκη (1430),
- Ανάγκασε τους κατοίκους των Ιωαννίνων να του παραδώσουν το κάστρο και την πόλη τους κι έφτασε λεηλατώντας ως τον Ισθμό της Κορίνθου.
- Ύστερα στράφηκε προς το Βορρά και νίκησε στη Βάρνα της Βουλγαρίας τους ενωμένους χριστιανικούς λαούς, που προσπάθησαν να τον αντιμετωπίσουν (1444).
Μετά τις κατακτήσεις του Μουράτ Β΄πώς διαμορφώθηκε το Οθωμανικό κράτος ;
Με τις κατακτήσεις αυτές τα σύνορα του οθωμανικού κράτους απλώθηκαν κι έφτασαν από τον Ευφράτη ως τον Δούναβη, την Αδριατική και το Αιγαίο. Μόνη ελεύθερη νησίδα ανάμεσά τους έμενε η Κωνσταντινούπολη.
Σχεδιάγραμμα του μαθήματος (κλικ)
Ιστορικές Πηγές
Πηγή 1
Το παιδομάζωμα
«Στους κατακτημένους λαούς οι Οθωμανοί Τούρκοι επέβαλαν το παιδομάζωμα. Για να καλύψουν τις στρατιωτικές τους ανάγκες, καθώς έλεγαν, έπαιρναν, από μικρή ηλικία, τα δυνατά αρσενικά παιδιά των χριστιανών, τα έκαναν μουσουλμάνους, τα φανάτιζαν και τα εκπαίδευαν σε ειδικά στρατόπεδα στην τέχνη του πολέμου. Από αυτή τη βίαιη στρατολόγηση δημιούργησαν τα τάγματα των γενιτσάρων, που φημίζονταν για τη μαχητικότητά τους αλλά και για τη σκληρότητά τους κατά των αντιπάλων τους».
Πηγη 2
Έτσι παραδόθηκε το κάστρο των Ιωαννίνων
Ο σουλτάνος Μουράτ Β΄ έγραψε προς τους κατοίκους των Ιωαννίνων:
«Σας συμβουλεύω να έλθετε θεληματικώς να μου παραδώσετε το κάστρο σας και να με προσκυνήσετε για βασιλέα σας. Αλλιώς θα έλθω με τα στρατεύματά μου και θα το πάρω με το σπαθί μου. Και τότε, όπως εκυριεύσαμε τη Θεσσαλονίκη και εχαλάσαμε τις εκκλησίες και ερημώσαμε και αφανίσαμε τα πάντα, έτσι θέλομεν χαλάσει την πόλη σας, και εσάς και τα πράγματά σας. Και το κρίμα να το γυρεύει ο Θεός από εσάς…»
Σπ. Λάμπρος, Νέος Ελληνομνήμων
Πηγή 3
Έτσι πέθανε ο σουλτάνος Μουράτ Α΄
«Λίγο πριν από τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, ο σουλτάνος Μουράτ Α΄ με κήρυκες διαλάλησε ότι θα έδινε χάρη, χρήματα και τίτλους στους αντιπάλους που θα λιποτακτούσαν από το στρατό τους. Ένας Σέρβος μαχητής τότε προσποιήθηκε το λιποτάκτη και ζήτησε να δει το σουλτάνο στη σκηνή του, για να του φανερώσει κάποιο μυστικό. Καθώς όμως έσκυψε κοντά του, έσυρε το κρυμμένο ξιφίδιό του και τον σκότωσε. Οι Τούρκοι κράτησαν μυστικό το θάνατό του ως το τέλος της μάχης, που την κέρδισαν. Τη θέση του Μουράτ Α΄, μετά το θάνατό του, πήρε ο γιος του Βαγιαζήτ».
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών (διασκευή)
Πηγή 4
Ο Βενετός πρέσβης γράφει για την κατάσταση στην Πόλη
«Το βυζαντινό κράτος είναι σε απελπιστική κατάσταση τόσο εξαιτίας των Τούρκων, οι οποίοι το ενοχλούν εξαιρετικά απ’ όλες τις πλευρές, όσο και εξαιτίας του αυτοκράτορα και της κυβέρνησής του, για τους οποίους εδώ υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια. Ο λαός θα ήθελε να κυβερνιέται από τους Λατίνους, προτιμώντας περισσότερο τη δική μας επικυριαρχία. Γιατί αληθινά ο λαός δε μπορεί να παραμείνει σ’ αυτή την κατάσταση, με κανένα αντάλλαγμα στον κόσμο».
Charles Diehl, Eισαγωγή στο βυζαντινό πολιτισμό
Πηγή 5
Βυζαντινοί απεσταλμένοι ζητούν βοήθεια από τον Πάπα
Οι Βυζαντινοί δεν πήραν μέρος στη μάχη της Βάρνας. Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄, o Παλαιολόγος , αντί να συνεργαστεί με τους γείτονές του και ν’ αντιμετωπίσουν ενωμένοι τον κοινό τουρκικό κίνδυνο, ζήτησε βοήθεια από τον Πάπα και τους Φράγκους. Κι αυτοί, για να τον βοηθήσουν, ζητούσαν ως αντάλλαγμα νέα προνόμια και την υποταγή της Ορθόδοξης ανατολικής εκκλησίας στη δυτική Καθολική . Η ενέργεια αυτή δε βρήκε σύμφωνο το λαό του Βυζαντίου. Για μια φορά ακόμη, χωρίστηκε σε αντιμαχόμενες παρατάξεις: τους ενωτικούς , που ήθελαν την ένωση των εκκλησιών και τους ανθενωτικούς, που τη μάχονταν, για να μη νοθευτεί η πίστη τους, καθώς έλεγαν.